Visolie kan mogelijk beschermen tegen netvliesdegeneratie
25 mei 2006
Een artikel gepubliceerd in ´Trends in Neuroscience´ door Nicolas G. Bazan, MD, PhD, Boyd Professor en Director van het ´Neuroscience Center of Excellence´ op het LSU ‘Health Sciences Center’ in New Orleans, gaat over de rol die omega-3 vetzuren in visolie spelen bij het beschermen van cellen in het netvlies tegen degeneratieve ziektes zoals retinitis pigmentosa en leeftijdsgebonden maculadegeneratie, de belangrijkste oorzaak van het verlies van gezichtsvermogen bij mensen van boven de 65. Het artikel is getiteld: ´Overleving van cellen doet er toe: docosahexaeenzuur (DHA) signaling, neuroprotectie en fotoreceptoren´.
In deze blindmakende oogziektes degenereren en sterven fotoreceptorcellen (staafjes en kegeltjes). Hoewel dit proces geactiveerd kan worden door veel verschillende dingen is één van de meest belangrijke beschermende factoren de nabijheid van de retinale pigment epitheel (RPE) cellen en de hoeveelheid daarin aanwezige docosahexaeenzuur (DHA). De belangrijkste rol van RPE cellen is het onderhoud van de fotoreceptoren — zij verzorgen de dagelijkse afstoot, internalisatie (opname) en degradatie van de puntjes van de buitenste segmenten van de fotoreceptor. Het lijkt er nu op dat RPE cellen ook de sleutel zijn tot de overleving van fotoreceptorcellen.
Zowel fotoreceptor als RPE celtypen zijn normaal gesproken blootgesteld aan mogelijk schadelijke factoren zoals zonlicht en een hoge zuurstofspanning.
Hoe de cellen schade als gevolg van deze en andere factoren voorkomen was tot op heden een mysterie. Dr. Bazans LSUHSC-groep heeft, in nauwe samenwerking met collega´s van Harvard, verschillende belangrijke ontdekkingen gedaan die antwoorden leveren op dit complexe raadsel. Eén daarvan is het belang van DHA. RPE cellen verweren zich tegen zonlicht en oxidatieve stress, alsook trauma, door het gebruik van anti-oxidanten zoals vitamine E, die aanwezig zijn in de cellen. Een deel van de reactie van de RPE cellen bestaat uit de synthese van een belangrijke zenuw-beschermende stof, zoals Dr. Bazan en collega’s ontdekten, genaamd neuroprotectin D1 (NPD1). NPD1 werkt genen die ontsteking en celdood veroorzaken als gevolg van oxidatieve stress of andere triggers tegen. RPE cellen bevatten het omega-3 vetzuur familielid DHA dat, zoals Dr. Bazan en collega’s vonden, een precursor is van NPD1. RPE cellen reguleren de opname, conservering en bezorging van DHA naar de fotoreceptorcellen. DHA, waarvan bekend is dat mensen met retinitis pigmentosa en Ushers syndroom een tekort hebben, stimuleert beschermende cel signaaloverdracht door het faciliteren van de expressie van nuttige eiwitten in plaats van vernietigende eiwitten én het stimuleren van de NPD1 productie. DHA en NPD1 verlagen ook de aanmaak van beschadigende vrije radicalen. Dr. Bazan heeft aangetoond dat DHA celdood voorkomt niet alleen van fotoreceptorcellen, maar ook van zenuwen in een experimenteel model voor de ziekte van Alzheimer.
Vragen blijven echter bestaan, zoals het identificeren van een andere receptor die mogelijk een belangrijk mechanisme is voor NPD1, meer informatie over de signalen die de formatie van NPD1 controleren en of NPD1 of een synthetische tegenhanger effectief zou kunnen zijn wanneer die therapeutisch wordt toegediend.
Bron: Science Daily